…musi być uszyta na miarę czyli w stosownym rozmiarze, fasonie, kolorze, na określoną okazję oraz… pasować do ubioru Partnera …
Profilaktyka nie jest kreacją uniwersalną taką samą dla każdej Kobiety i na każdą okazję… Profilaktyka to sukienka uszyta indywidualnie dla każdej Kobiety, Dziewczyny z materiału, który dostarcza nam system ochrony zdrowia… Obowiązkiem ginekologa – położnika jest zamienić profilaktykę populacyjną na profilaktykę indywidualną – uszyć ją indywidualnie dla każdej z Was…
Profilaktyka na miarą…
Żeby ginekolog – położnik był lekarzem Kobiety a nie systemu ochrony zdrowia powinien w zakresie profilaktyki, skupić się na całym jej organizmie a nie wybranym układzie czy narządzie lub co gorsza na jego części. Obecnie mamy więc profilaktykę obejmującą oddzielnie : jajniki, trzon macicy, szyjkę macicy etc. Pomijamy pochwę oraz srom… Z jakiego powodu ? Mamy też profilaktykę gruczołów piersiowych. Zajmujemy się nimi oddzielnie a przecież stan funkcjonalny piersi zależy całkowicie od tego co dzieje się w narządzie rodnym.
W XXI wieku potrzebujemy indywidualnej profilaktyki nie tylko narządu rodnego ale całego ciała ponieważ stanowi ono spójną, logicznie funkcjonującą całość. Układ rozrodczy: narząd rodny i gruczoły piersiowe są integralną częścią tego ciała.
Konieczne jest więc całkowicie indywidualnie podejście do każdej z Was. Musicie się tego domagać ponieważ mamy już do tego narzędzia. System ochrony zdrowia dostarcza ich do profilaktyki populacyjnej jednak każdy lekarz powinien je wykorzystywać w taki sposób, żeby na etapie kontaktu z konkretną Kobietą, Dziewczyną nabrała ona indywidualnego charakteru. Powinien to zrobić w oparciu o najlepszą, aktualną wiedzę i wyłącznie dla dobra Kobiet i Dziewcząt, którymi się opiekuje wówczas korzyść odniosą wszyscy One, ich Partnerzy i sam system ponieważ będzie znacznie tańsza… W myśl zasady…
…„Primum non nocere”
Właściwe oszacowanie indywidualnego ryzyka zachorowania, już teraz pozwala na indywidualny dobór metod diagnostycznych w zależności od indywidualnej sytuacji zdrowotnej Kobiety, zachodzących zmian fizjologicznych ( starzenie się ) i patologicznych ( zmiany chorobowe ) a tym samym zwiększa skuteczność profilaktyki przez indywidualną ocenę trendu zachodzących zmian.
Ocena trendu zachodzących zmian to nie przyszłość a konieczność.
Co więcej na każdej rocznej wizycie lekarz powinien, „uszyte na miarę” wcześniejsze indywidualne zasady profilaktyki, zmodyfikować zgodnie z tym co wydarzyło się w czasie jaki upłynął od poprzedniej wizyty.
Inaczej będzie proponował Jej sukienkę uniwersalną, taką na każdą okazję, niezależnie od pory dnia, pogody, rozmiaru czy wreszcie gustu Kobiety i związku w jakim Ona pozostaje.
Roli Partnera w profilaktyce Kobiet nie możemy absolutnie pomijać choćby z uwagi na ryzyko związane z chorobami przenoszonymi drogą płciową czy niespodziewanym pojawienia się ciąży.
Obecna profilaktyka jest ślepa …
Dlaczego to takie ważne… ?
… ponieważ część badań wykorzystywanych do wczesnego wykrywania nowotworów złośliwych przy nieumiejętnym ich wykorzystywaniu może zwiększać ryzyko zachorowania…
… dotyczy to badań wykorzystujących w diadnostyce promieniowane rentgenowskie…
Profilaktyka nowoczesna – XXI wieku – to profilaktyka „uszyta na miarę”…
Taka uszyta na miarę profilaktyka powinna uwzględniać : wiek, styl życia, rodzaj / rodzaje związków oraz relacje w tych związkach, pracę, którą wykonuje, wywiad chorobowy samej Kobiety, Dziewczyny, wywiad rodzinny Kobiety , Dziewczyny, skłonność do zachowań ryzykownych w tym także tych intymnych, stosowanie leków i suplementów diety, status ekonomiczny, poziom wykształcenia, miejsce zamieszkania, wykonywany zawód, czynniki szkodliwe w miejscu zamieszkania i na stanowisku pracy etc. i wreszcie indywidualne ryzyko wystąpienia najczęstszych nowotworów ponieważ tylko wtedy będzie naprawdę
indywidualna
a tym samym…
skuteczna.
Czego potrzebujemy żeby taka się stała ?
Wymaga tylko czasu i cierpliwości, który musimy na jej „uszycie” poświęcić.
Nie mamy tego czasu ?
Moje Pacjentki wiedzą, że ten czas mamy. To czego nam brakuje wszystkim to…
…C I E R P L I W O Ś Ć...
…A TA NIEWĄTPLIWIE JEST CNOTĄ…
Najczęstsze nowotwory Kobiet w Polsce…
Działania prewencyjne dotyczące Dziewcząt i Kobiet w zakresie najczęstrzych nowotworów muszą obejmować przede wszystkim profilaktykę :
- raka piersi ( to aż 23,6% wszystkich nowotworów Kobiet w Polsce ),
- raka płuca ( to 19,2% …),
- raka jelita grubego ( to 9,6 %… ),
- raka trzonu macicy ( to 6,6%… ),
- raka jajnika ( to 3,9%… ),
- raka szyjki macicy ( to tylko 2,5 % wszystkich nowotworów Kobiet w Polsce ).
Jednak stosownie do sytuacji zdrowotnej w jakiej aktualnie ona się znajduje i indywidualnego ryzyka zachorowania. Powinnyście Panie , musicie się tego domagać.
I tak w zależności od wieku…
W populacji młodych polskich Kobiet ( wiek 22 – 44 lata ) najczęstsze nowotwory to :
- piersi ( 28% ),
- szyjki macicy ( 5% ),
- jajnika (4%),
- jelita grubego (4%).
W populacji kobiet w średnim wieku ( 45-64 lata ) najczęstsze nowotwory to:
- piersi ( 31% ),
- trzonu macicy ( 8% ),
- płuca (7%)
W najstarszej grupie wiekowej kobiet ( > 65 lat ) najczęstsze nowotwory to:
- piersi ( 19% ),
- jelita grubego ( 12% ),
- płuca ( 12% ).
( Dane z 2022 roku za : Narodowym Instytutem Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie – Państwowym – Instytutem Badawczym )
Jeżeli uważnie przeanalizujecie powyższe dane zauważycie, że sam wiek Kobiety wpływa na ryzyko zachorowania. Z jakiego więc powodu nie wpływa to na rodzaj prowadzonej profilaktyki ?
Przykład…
Nie możemy oferować takiej samej profilaktyki nowotworów piersi Kobiecie ogólnie zdrowej, bez obciążeń rodzinnych i tej z obciążeniem rodzinnym nowotworami piersi, leczonej w przeszłości jodem radioaktywnym np. z powodu choroby tarczycy, stosującej antykoncepcję hormonalną powyżej 5 lat, przewlekle palącej papierosy, prowadzącej ryzykowny styl życia i dodatkowo nie brać pod uwagę jej wieku.
Dlaczego ?
Ponieważ rutynowe badanie mammograficzne wykonywane co 2 lata może u kobiet z obciążeniem rodzinnym nowotworami piersi, leczonej w przeszłości jodem radioaktywnym, stosującej antykoncepcję hormonalna powyżej 5 lat, palącej papierosy i uprawiającej urazowe dyscypliny sportowe może zwiększać ryzyko raka piersi.
Uzasadnienie…
- obciążenie rodzinne – zwiększa ryzyko zachorowania,
- leczenie radiojodem – zwiększa ryzyko zachorowania,
- stosowanie antykoncepcji hormonalnej > 5 lat – zwiększa ryzyko zachorowania i utrzymuje się jeszcze przez 5 lat po zakończeniu terapii,
- przewlekłe palenie papierosów – zwiększa ryzyko zachorowania i dodatkowo jest powodem przewlekłej choroby płuc wymagającej okresowej kontroli radiologicznej ( promieniowanie rentgenowskie ),
- uprawianie urazowej dyscypliny sportowej zwiększa ryzyko urazów co może być powodem dodatkowego narażenia na promieniowanie rentgenowskie w przypadku urazów klatki piersiowej.
- wiek – on zmienia wszystko.
Dlaczego to takie ważne ?
Wrażliwość na promieniowanie rentgenowskie jest indywidualna.
Przykład może stanowić Zespół Nijmegen, który jest przeciwwskazaniem do wszelkich badań i zabiegów z użyciem promieniowania rentgenowskiego gdyż ekspozycja na najmniejsze nawet dawki promieniowania rentgenowskiego nasila gwałtownie łamliwość chromosomów zwiększając ryzyko wszystkich nowotworów.
Nie potrafimy określić indywidualnej dawki promieniowania rentgenowskiego, która może zwiększać ryzyko nowotworów u konkretnej osoby więc obowiązuje nas zasada minimalizacji przyjętej przez Kobietę dawki jednorazowej i skumulowanej.
Możemy już to robić wystarczy częściej korzystać z badań alternatywnych do mammografii takich jak USG, badanie dopplerowskie, elastografia, rezonans magnetyczny czy biopsja piersi. Tylko to ostatnie badanie jest badaniem bezpośrednim odpowiadającym najdokładniej z czym mamy do czynienia. Pozostałe to badania pośrednie i oceniają pośrednio charakter zmiany na podstawie cech uzyskanego obrazu. Ich dokładność jest znacznie mniejsza i zawsze wymagają weryfikacji histopatologicznej uzyskanego w czasie biopsji materiału tkankowego.
Pamietajmy…
…”Primum non nocere” – „po pierwsze nie szkodzić”...
Autor : lek.med. Adam Bartlewicz
