Wynik fałszywie dodatni…
Wynik fałszywie dodatni wskazuje na istnienie problemu zdrowotnego podczas gdy w rzeczywistości on nie występuje. Mówiąc inaczej wskazuje, że jest choroba podczas gdy Kobieta / Dziecko / Płód są zdrowe.
Badania dodatkowe oraz ich właściwa interpretacja to szczególny problem w medycynie zwłaszcza współczesnej. Niezrozumienie tego problemu ostatecznie rodzi dwa niebezpieczeństwa. Po pierwsze podejmowanie działań tam gdzie powinno pozostać się biernym. Po drugie pozostawanie biernym tam gdzie powinno się działać.
Jak to możliwe ?
To proste i oczywiste a zagadkowe jest tylko z pozoru. Pomijając błędy przedlaboratoryjne ( przed analityczne ), wynikające z braku zachowania procedur jakości pracy, są one wynikiem niedoskonałości stosowanych metod.
Zasada im bardziej metoda oparta jest o wnioskowanie pośrednie tym możliwość błędu jest większa. Na ostateczny wynik wpływ mają zarówno błędy przed analityczne jak i błędy wynikające z niedoskonałości metod analitycznych.
Wynik fałszywie dodatni w położnictwie :
Najlepszym przykładem jest błąd w określaniu ciężaru ciała Dziecka / Płodu przed porodem. Przyczyny błędów należ upatrywać w niedoskonałości metody, ka którą składają się :
1 – Błąd wynikający z samego założenie teoretycznego stojącego u podstaw metody. Metoda zakłada, że na podstawie długości ciała lub jego części np. kości udowej lub obwodu głowy, wymiaru międzyciemieniowego oraz obwodu brzucha możemy określić ciężar ciała i wiek. Przypomnę tylko, że milimetr to jednostka długości, gram to jednostka masy a tydzień i dzień to jednostka czasu. Błąd logiczny to próba przeliczenia wymiarów określonych w milimetrach na gramy oraz tygodnie i dni. To tak jakbyśmy zmierzyli powyższe wymiary anatomiczne u siebie i na tej podstawie próbowalibyśmy powiedzieć ile ważymy oraz ile mamy lat. Jest to możliwe jedynie w sytuacji gdy posłużymy się algorytmem.
2 – Błąd zastosowanego algorytmu służącego do przeliczanie milimetrów na gramy oraz tygodnie i dni. Opracowany w oparciu o wyniki badań USG w okresie prenatalnym w danej populacji. To znaczy, że przy określonych wartościach wyżej wymienionych wymiarów urodzone Dzieci miały określoną wagę i wiek. Niestety coraz częściej w medycynie posługujemy się właśnie algorytmami.
3 – Błąd samego pomiaru, który wykonał badający lekarz. Kiedy byłem jeszcze w szkole podstawowej na lekcji matematyki Pani, która prowadziła zajęcia narysowała na tablicy odcinek. Następnie poprosiła, kilkoro z nas o zmierzenie jego długości. Okazało się, że każdy pomiar był inny. To niestety naturalna cech każdego z nas. To co jest dobre to to, że błąd ten każdy z nas popełnia nieświadomie i zawsze taki sam więc wyniki wykonywane przez jednego lekarza są porównywalne. Wyniki pomiarów wykonywanych w czasie w badaniu USG przez różnych lekarz zawsze będą inne.
4 – Błąd samego aparatu USG wynikający z jego rozdzielczości. Im większa rozdzielczość aparatu tym większa dokładność pomiaru.
Reasumując :
Przy wszystkich zaletach badań USG, błąd pomiaru jest zależny także od czasu trwania ciąży. Im ciąża jest mniej zaawansowana czyli Dziecko / Płód jest mniejsze, tym dokładność jest większa, im bardzie ciąża jest zaawansowana czyli Dziecko / Płód większe, tym błąd pomiaru większy. Bezpośrednio przed porodem może osiągnąć wielkość + /- 600 g. Ciężar ciała Dziecka – Noworodka ważącego 3000 g po urodzeniu, przed porodem może być określany, przez badającego położnika, w przedziale od 2400 do 3600 g. To są dopuszczalne granice błędu metody, które musi wziąć pod uwagę położnik i nie może do wyników badania podchodzić bezkrytycznie.
W tym przypadku wynik badania USG przed porodem, który określa wagę Dziecka / Płodu na 2400 g to właśnie wynik fałszywie dodatni. Wskazuje on na zbyt niski ciężar ciała Dziecka / Płodu w terminie porodu. Takie Dziecko / Płód określimy przed porodem jako hipotroficzne gdy w rzeczywistości urodzi się, ku uciesze wszystkich zdrowy, donoszony noworodek.
Wniosek :
Wyniki fałszywie dodatnie podobnie jak wyniki fałszywie ujemne to utrapienie wszystkich lekarzy w tym ginekologów a szczególnie położników. Ginekolog a szczególnie położnik zawsze musi prawdziwości wyniku badania dodatkowego zweryfikować. Najlepiej jeżeli robi to przy wykorzystaniu innej metody.