Guz jajnika to torbielowata, lita lub torbielowato-lita zmiana znajdująca się w jajniku o średnicy od 60 mm. Guzy jajnika mogą być łagodne, złośliwe lub o granicznej złośliwości.
O charakterze guza ostatecznie rozstrzyga badanie histopatologiczne tkanek wyciętych w czasie operacji klasycznej ( laparotomia ) lub w czasie operacji metodą laparoskopową.
Czy wszystkie zaobserwowane zmiany w jajnikach musimy niezwłocznie operować ?
N I E
Zmiany ogniskowe w jajnikach do 60 mm średnicy możemy obserwować nawet bardzo długo ( nawet kilkanaście lat ) jeżeli nie wykazują cech złośliwości w badaniach dodatkowych takich jak : USG, tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny czy markery nowotworowe. Muszą one także być „nieme klinicznie” to znaczy nie dawać żadnych objawów. Inaczej mówiąc muszą być bezobjawowe.
Kiedy należy rozważyć operację ?
Bezwazględnym wskazaniem do operacji są :
- guzy średnicy > 60 mm,
- zmiany szybko rosnące,
- obustronne występowanie zmian ( w prawym i lewym jajniku ),
- zmiany z cechami złośliwości w badaniach obrazowych ( np. USG ),
- wysokie poziomy markerów nowotworowych,
- jednoczesne występowanie objawów klinicznych ( bóle, zaburzenia miesiączkowania, krwawienia acykliczne z dróg rodnych, hirsutyzm etc ),
Jak postępować ?
Obowiązuje ścisła obserwacja.
Po wykryciu zmiany ogniskowej w jajniku pierwsze badanie przeprowadzamy po najbliższej miesiączce do 10-go dnia cyklu ( licząc od pierwszego dnia miesiączki ).
Drugie badanie po następnej miesiące podobnie jak poprzednio także do 10-go dnia cyklu. Na tej wizycie decydujemy także o tym jakie markery nowotworowe powinna wykonać Pacjentka przed następną wizytą. Rodzaj markerów zależy od wieku pacjentki. Granicą jest ukończenie bądź nie 40 roku życia.
Trzecie badanie ( decydujące o kierunku dalszego postępowania ) po 3 miesiącach także w terminie nie przekraczającym 10-ty dzień cyklu. Na tej wizycie oceniamy także wyniki zleconych poprzednio badań krwi w kierunku markerów nowotworowych.
Małe zmiany ( do 60 mm średnicy ) bez cech złośliwości w badaniach dodatkowych i bezobjawowe ( nieme klinicznie ) możemy obserwować nawet wiele lat.
UWAGA :
Zmiany o cechach złośliwości w badaniach dodatkowych ( badania obrazowe np. USG, badania krwi np. markery nowotworowe )i lub wywołujące objawy kliniczne – kierujemy do leczenia operacyjnego niezależnie od wielkości.